با پیشرفت علم پزشکی سلامتی انسانها از دوران جنینی مانیتور می شود. امروزه تستهائی وجود دارند که با استفاده از آنها می توان به سلامت جنین در داخل رحم اطمینان حاصل کرد و در صورت لزوم اقدامات تشخیصی و درمانی لازم را به موقع انجام داد.

این تستهای تشخیصی فقط احتمال وجود یک بیماری یا بیماریها را مطرح می کنند و دلیل حتمی بر داشتن بیماری نیستند. تفسیر این تستها بعهدۀ پزشک است و نباید استرس بیمورد به خانم حامله وارد کرد. در اوایل دهۀ 1980 دانشمندان پی بردند که با اندازه­ گیری میزان هورمونی بنام پروتئین جنینی آلفا (Alpha Feto Protein, AFP) در خون مادر، می توانند وجود یک عده بیماریها را در جنین حدس بزنند. بعدها برای افزایش دقت، اندازه ­گیری هورمون گونادوتروپین جفتی انسانی (Human Chorionic Gonadotropin, HCG) به AFP اضافه شد و چون دو عدد هورمون اندازه گیری می شد به آن دابل مارکر (Double Marker) گفته شد. سپس پس از گذشت مدتی دانشمندان متوجه شدند که اگر میزان هورمون سومی بنام استریول غیر مزدوج (Unconjugated Estriol, uE3) همزمان با دو هورمون قبلی اندازه­ گیری شود، بیماریهای بیشتر با دقت بیشتری حدس زده می شوند و اسم آنرا تریپل مارکر (Triple Marker) گذاشتند. در سالهای اخیر با پیشرفت علم، اندازه­ گیری هورمون چهارمی بنام اینهیبین آ (Inhibin A) نیز به سه هورمون قبلی اضافه شد که مجموعاً چهار هورمون را تشکیل می دادند و این تست را اصطلاحاً کواد مارکر (Quad Marker) نامیدند. هریک از تستهای دو گانه، سه گانه و چهارگانه موعد اندازه ­گیری، حساسیت اختصاصی و طرز تفسیر اختصاصی دارند. در این مقاله فقط موارد استفاده از تست کواد مارکر یا تست چهارگانه به اختصار توضیح داده می شود.

قبل از شروع به توضیح، سه نکته قابل ذکر است:

• مثبت بودن تست فقط احتمال وجود بیماری را مطرح می کند و دلیل وجود حتمی بیماری در جنین نیست.
• تعدادی از جنینهای کاملا سالم تست کواد مارکر مثبت (غیر طبیعی) دارند.
• تعدادی از جنینهای دارای بیماری، تست کواد مارکر سالم یا منفی دارند.

در حین انجام تست چهارگانه یا تست کواد مارکر چه اتفاقی می افتد؟

برای انجام این تست خون وریدی از مادر اخذ می شود با انجام این تست می توان وجود بیماریهای زیر را حدس زد:

• ·         وجود نقص در لولۀ عصبی که در آن یک بیماری در مغز یا نخاع شوکی وجود دارد. تست کواد مارکر 80-75 درصد موارد وجود نقص در لولۀ عصبی را تشخیص می دهد.
• تشخیص سندرم داون: تست کواد مارکر 75 درصد موارد سندرم داون در خانمهای زیر 35 سال و 80 درصد موارد سندرم داون در خانمهای بالای 35 سال را تشخیص می دهد.

کی بایست تست چهارگانه یا تست کواد مارکر انجام شود؟

این تست فقط ما بین هفته­ های 20-15 حاملگی قابل انجام است و دستور انجام باید در هفته ­های فوق صادر شود.

آیا انجام این تست بی خطر است؟

بله. انجام تست کواد مارکر خطری برای مادر یا جنین ندارد.

اگر نتیجه تست کواد مارکر طبیعی باشد به چه معنی است؟

اگر این تست طبیعی باشد به احتمال 98 درصد جنین فاقد بیماری و یا ناهنجاری مهم خواهد بود. ولی هیچ تستی وجود ندارد که سرانجام صد در صد طبیعی برای جنین و حاملگی را تضمین کند.

اگر نتیجۀ تست کواد مارکر غیر طبیعی باشد به چه معنی است؟

تست کواد مارکر غیر طبیعی لزوماً دلالت بر بیماری جنین نمی کند و برای تأئید ممکن است نیاز به تستهای اضافی مثل سونوگرافی از جنین یا آمنیوسنتز (کشیدن مایع دور جنین با سرنگ و آزمایش آن) باشد.

از هر 1000 نفر خانم حامله 50 نفر دارای نتیجۀ تست کواد مارکر غیر طبیعی نشاندهندۀ وجود نقص در لوله عصبی هستند. از این 50 نفر خانم، فقط یک یا دو نفر دارای جنینی با نقص در لولۀ عصبی خواهند بود. علاوه از آن، از هر 1000 نفر خانم حامله دارای نتیجۀ تست کواد مارکر دال بر وجود سندرم داون در جنین، فقط یک یا دو نفر پس از زایمان دارای فرزند مبتلا به سندرم داون خواهند بود.

آیا انجام تست کواد مارکر الزامی است؟

توصیه می شود که تمام خانمهای حامله این تست را انجام دهند، ولی تصمیم گیرندۀ اصلی خود خانم حامله است و می تواند انجام ندهد. انجام تست کواد مارکر در شرایط زیر الزامی است:

• سن مادر بالای 35 سال باشد.
• سابقۀ فامیلی بیماری در جنین وجود داشته باشد.
• مادر قبلاً دارای یک فرزند معیوب بوده باشد.
• قبل از حاملگی مادر دارای دیابت نوع یک بوده باشد.

در مواردیکه مشکل تشخیصی وجود دارد، ابتدا سونوگرافیهای تخصصی انجام می شوند. اینکار باید توسط فردیکه دارای آموزش در مورد انجام سونوگرافی در دوران جنینی می باشد انجام شود، اگر هنوز مشکل تشخیصی وجود دارد، آمنیوسنتز روش بسیار دقیقی است. آمنیوسنتز نقصهای ژنتیکی را در 100 در صد موارد تشخیص می دهد، منتهی خطر سقط پس از انجام آمنیوسنتز وجود دارد. احتمال سقط یک در 1600 مورد است.

کانال تلگرام بیماریهای ارولوژی:

https://telegram.me/urologicaldiseasedrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص باروری و ناباروری:

https://t.me/nabarvaridrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص سلامت جنسی:

https://t.me/salamatjensidrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص زگیل تناسلی:

https://t.me/zegiltanasolidrsafarineiad

کانال تلگرام مخصوص ترانسها:

https://t.me/Iraniantransgender

کانال کاربرد لیزر اربیوم یاگ

https://t.me/erbyaglaserdrsafarinejad

کانال بیماریهای آمیزشی

https://t.me/stddrsafarinejad