بسیاری از افرادیکه مبتلا به فشارخون (Hypertension) هستند از وجود آن بی اطلاع می باشند. علت آن این است که فشارخون بالا هیچ علامت یا نشانی ندارد، ولی تأثیرات آن بر عملکرد جنسی می تواند عمیق باشد.  از نظر علمی اگر فردی فشارخون بالاتر از 140 بر روی 90 میلی متر جیوه داشته باشد، مبتلا به فشارخون محسوب می شود.

اگرچه اختلال در فعالیت جنسی (Sexual Function) اثرات تهدید کننده فوری در زندگی ندارد (مثل حمله قلبی)، ولی در دراز مدت میزان رضایت مندی جنسی را بشدت تحت تأثیر قرار می دهد.

یک عده علائمی هستند که ما را راهنمائی می کنند که نکند فشار خون داشته باشیم، آنها عبارتند از:

• درد سینه
• نامنظمی ضربان قلب
• سردرد
• خونریزی از بینی
• سرگیجه
• اضطراب و بی قراری
• تنگی نفس

در مواجه با هریک از علائم فوق، لازم است از نظر فشارخون بررسیهای لازم انجام شوند.

 میزان تاثیر بر عملکرد جنسی (Sexual Function) فشارخون بالا بستگی به شدت، مدت زمان فشارخون و داروهائی است که بیمار مصرف می کند.

در مورد رابطه فشار خون و عملکرد جنسی در مردان شش نکته بسیار مهم وجود دارند که آنها را باید بخاطر سپرد:

1. تعداد قابل ملاحضه ای از مردان مبتلا به فشارخون بالا، دارای اختلالات جنسی (Sexual Dysfunction) هستند که کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار داده است. چون بعلت شرم و حیا بسیاری از این مردان مشکل خود را نمی توانند با پزشک در میان بگذارند، مشکلات آنها یا درمان نشده باقی می ماند و یا اینکه دست به دامن منابع نامعتبر مثل اینترنت و شبکه های ماهواره ای می شوند.
2. اختلال جنسی در بیماران فشارخونی ممکن است ناشی از داروهائی باشد که بیمار مصرف می کند، تغییر نوع دارو ممکن است مشکل بیمار را برطرف نماید.
3. برای درمان اختلال نعوظ معمولاً از داروهائی استفاده می کنند که سبب پائین آمدن فشار خون می شوند، اگرچه این کاهش اندک است ولی در بعضی بیماران بخصوص افراد مسن اگر همراه با داروهای ضد فشار خون مصرف شوند، ممکن است خطر آفرین باشند. با کاهش شدید فشارخون جریان خون مغز و قلب کاهش پیدا کرده و ممکن است سکته قلبی یا مغزی ایجاد شود.
4. یک عده بیماران فشار خونی بیماران پر خطر محسوب می شوند، آنها عبارتند از: بیمارانیکه درمان نمی شوند، بیمارانیکه علی رغم مصرف دارو فشارخون آنها کنترل نیست و بیمارانیکه دارای فشارخون بدخیم (فشارخون بالاتر از 180 روی 120 میلی متر جیوه) هستند. در این دسته از بیماران عمل نزدیکی ممکن است خطرناک باشد. اینگونه مردان تا زمان درمان مناسب و کنترل مناسب فشارخون باید نزدیکی را به تعویق بیندازند. خطر حوادث قلبی در این بیماران هنگام نزدیکی 10 برابر افراد عادی است.
5. بسیاری از بیمارانیکه دارای فشارخون (Hypertension) هستند، دارای بیماری عروق کرونری قلب یا نارسائی قلب نیز می باشند و از داروهای با خاصیت نیتراتی مثل نیتروکانتین و یا نیتروگلیسرین زیر زبانی استفاده می کنند، مصرف داروهائی رایج برای درمان اختلال نعوظ نظیر سیلدنافیل در این افراد مطلاقاً ممنوع است.
6. مهمترین موضوع این است که اختلال نعوظ (Erectile Dysfunction) در بیماران فشارخونی و دیابتی یک هشدار مبنی بر وجود احتمالی سایر اختلالات عروقی مثل گرفتگی عروق کرونر قلب است. امروزه توصیه می شود در مردانیکه دارای اختلال نعوظ عروقی هستند، از نظر سلامت عروق کرونر قلب نیز بررسی شوند.

مشکلات در مردان

سه بیماری است که رابطه بسیار نزدیک با اختلل نعوظ در مردان دارند، آنها عبارتند از: دیابت، بیماری قلبی عروقی و فشارخون بالا. مردانیکه دارای ناتوانی جنسی (Impotence) هستند، 44 درصد دارای فشارخون، 79 درصد دارای چاقی، 79 درصد دارای LDL (چربی مضر) بالا، 23 درصد دارای دیابت و 16 درصد سیگاری هستند. تمامی موارد فوق عوامل خطر زا برای فشارخون بالا می باشند. پدیده نعوظ در مردان یک پدیده پیچیده است و لازمه یک نعوظ طبیعی، هماهنگی سیستم هورمونی، سیستم عصبی، سیستم عروقی و سیستم روانی فرد است. مهمترین آنها سیستم عروقی است. نعوظ یک فرایند عروقی است و اگر میزان خون ورودی و خروجی از آلت تناسلی طبیعی نباشد سبب اختلال در نعوظ می گردد. لازمه جریان خون طبیعی داشتن عروق طبیعی است.

فشار خون با 4 مکانیسم زیر سبب اختلال و کاهش جریان خون آلت تناسلی و در نتیجه ناتوانی جنسی یا اختلال در نعوظ می گردد:

1. تنگی و سفتی جدار عروق
2. افزایش فعالیت سیستم سمپاتیک بدن که منجر به انقباض عروق می شود
3. اختلال در پوشش داخلی عروق (آندوتلیوم)
4. کاهش میزان آزاد شدن نیتریک اکساید یا NO، این ماده عامل اصلی باز شدن و اتساع عروق آلت تناسلی است که سبب می شود خون در آلت تناسلی جریان پیدا کند.

هر عاملی که سبب تنگی شریان و یا سفتی جدار شریان شود که شریان نتواند اتساع پیدا کند سبب، اختلال نعوظ (Erectile Dysfunction)  عروقی می گردد. با گذشت، فشارخون بالا سبب آسیب به پوشش داخلی عروق شده و منجر به تنگی و سفتی عروق می شود که در اصطلاح به آن تصلب شرائین می گویند (شکل 1). بستگی به میزان تنگی و سفتی عروق، میزان جریان خون آلت تناسلی کاهش می یابد. هر قدر فشارخون بالاتر و طولانی مدت باشد و در ضمن درمان نشود و یا درمان نامناسب باشد، میزان عوارض جنسی نیز بیشتر خواهد شد. اگر این کاهش جریان خون به شدت خاصی برسد، دیگر بدست آورد نعوظ برای مرد مشکل می شود و در مراحل پیشرفته غیر ممکن می گردد. مهمتر از جریان خون شریانی (شریان خون را وارد عضو می کند)، برای یک نعوظ کامل و طبیعی، خونی که وارد آلت تناسلی می شود باید در آن بماند و نتواند خارج شود یا به عبارت دیگر خون در آلت تناسلی بدام بیفتد. هنگام ورود خون شریانی به آلت تناسلی، وریدها به جدار آلت تناسلی فشرده شده و مسدود می شوند، و در نتیجه خون نمی تواند از آلت تناسلی خارج گردد، اگر جدار ورید سفت شود، بسته نمی شود و خون ورودی آلت تناسلی را ترک می کند، اینگونه مردان بیمارانی هستند که پس از بدست آوردن نعوظ، بزودی آنرا از دست می دهند یا به عبارت دیگر در نگهداشتن نعوظ مشکل دارند، اصطلاح علمی این بیماری اختلال نعوظ بعلت نشت وریدی است، که یکی از بدترین انواع اختلال نعوظ می باشد. یکی دیگر از مکانیسمهائیکه سبب اختلال نعوظ در مردان فشار خونی می شود، تغییرات در آندوتلیوم عروق است. آندوتلیوم عبارت از یک لایه ای از سلولها است که داخل عروق را مفروش می کند. یکی از وظایف آندوتلیوم ترشح ماده ای بنام نیتریک اکساید یا همان NO می باشد. نیتریک اکساید ماده اصلی است که سبب اتساع عروق آلت تناسلی شده و منجر به نعوظ می گردد. در بیماران مبتلا به فشار خون (Hypertension) ترشح نیتریک اکساید از آندوتلیوم عروق مختل شده و در حقیقت عروق بجای متسع شدن منقبض می شوند و آن سبب کاهش شدید جریان خون آلت تناسلی می شود.

مرد حتی اگر یک بار هم نعوظ پیدا نکند دچار اضطراب می شود، و اگر مرد متوجه شود که هنگام رابطه زناشوئی ناموفق خواهد بود، از برقرار کردن رابطه زناشوئی اجتناب می کند، و این سبب بهم خوردن رابطه ما بین زن و شوهر می گردد.

مشکلات در زنان (Female Sexual Dysfunction = FSD)

بعلت تنگی و سفتی عروق ناشی از فشارخون بالا (Hypertension)، میزان جریان خون واژن کاهش پیدا کرده و واژن خشک می شود. اگر خشکی واژن به مقدار کافی زیاد باشد سبب کاهش میل جنسی و برانگیختگی جنسی در خانمها می شود. مثل مردان آن سبب اضطراب و ایجاد مشکل در روابط زن و شوهر می گردد.

موضوع مهم در رابطه با اثرات فشارخون بالا بر عملکرد جنسی  این است که فشارخون بالا از دو طریق عملکرد جنسی را تخت تاثیر قرار می دهد، یکی اثرات مستقیم ناشی از فشارخون زیاد که در بالا شرح داده شدد و دیگری اثرات داروهائی که در درمان فشارخون بکار می روند می باشد. داروهائیکه برای درمان فشارخون بالا بکار می روند عملکرد جنسی را بشدت تحت تأثیر قرار می دهند، این موضوع بیشتر در مورد داروهای ضد فشارخون قدیمی صدق می کند. اثرات هر گروه داروئی بر روی عملکرد جنسی بطور اختصار در زیر توضیح داده می شوند:

داروهای مدر

داروهای مدر داروهائی هستند که میزان ادرار را افزایش می دهند. ادرار در حقیقت مایعی است که از خون گرفته می شود و حجم خون کاهش می یابد، با کاهش حجم خون میزان خون وارد شده به آلت تناسلی کاهش پیدا کرده و نعوظ مرد مشکل می شود. در موارد عادی اثرات داروهای مدر مشهود نیستند ولی در مردیکه بعلت فشارخون بالای طول کشیده دارای تنگی و سفتی جدار عروق است، ممکن است مختصر کاهش جریان خون به آلت تناسلی مشکل ساز شود. داروهای مدر سبب تخلیه روی (Zinc) بدن می شوند. روی برای تولید هورمون تستوسترون در مردان لازم است.

داروهای مهار کننده گیرنده های بتا در عروق

از مهمترین این داروها پروپرانولول و آتنولول می باشند. این داروها از طریق دو مکانیسم سبب اختلال نعوظ (Erectile Dysfunction) در مردان می شوند: اولی واکنش سیستم عصبی برای ایجاد نعوظ را مختل می کنند و دومی گشاد شدن عروق آلت تناسلی برای وارد شدن خون در آنها را نیز مختل می سازند.

موضوع مهم این است که بیمار به هیچ وجه نباید شخصا نسبت به کاهش، قطع و یا تعویض داروی ضد فشارخون خود اقدام نماید، چون این اقدام بسیار خطرناک است و خطرات مانند خونریزی مغزی به همراه دارد، اگر بیماری مواجه با عوارض دارو شد، باید با پزشک معالج خود مشورت نماید.

گروه داروهای فشارخون زیر کمتر عملکرد جنسی را تحت تأثیر قرار می دهند:

• مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین مثل کاپتوپریل و آنالاپریل، این دسته داروها تأثیری بر عملکرد جنسی ندارند.
• مهارکننده های کانالهای کلسیمی مثل آملودیپین، دیلتیازم، نیکاردیپین و نیفدیپین، این دسته داروها نیز تأثیری بر عملکرد جنسی ندارند.
• مهارکننده های گیرنده های آنژیوتانسین 2 مثل لوزارتان و والزارتان، این دسته از داروها بهترین از نظر تأثیر بر عملکرد جنسی هستند. این دسته داروها سبب بهبود عملکرد جنسی می شوند.
• مهار کننده های گیرنده های آلفا مثل پرازوسین، ترازوسین، دوگزازوسین و تامسولوسین، این دسته داروها سبب بهبود عملکرد جنسی می شوند.

برای کمک به پزشک جهت انتخاب داروی مناسب، شما باید هرگونه داروئی که استفاده می کنید، حتی مکملها را به اطلاع پزشک معالج برسانید چون گاهاً ترکیب چند دارو با همدیگر سبب اختلال جنسی می شود. مطلب مهم این است که واقعاً ثابت شود که اختلال جنسی (Sexual Dysfunction) ایجاد شده ناشی از داروی ضد فشارخون است، در بعضی موارد با اجازه پزشک معالج می توان مصرف داروی بخصوصی را یک هفته قطع کرد تا اثر آن بر عملکرد جنسی (Sexual Function) مشخص گردد. هنگام قطع مصرف دارو روزانه باید چندین بار فشار خون کنترل شود تا خدای نکرده خطری بیمار را تهدید نکند. از طرف دیگر در مردیکه دارای فشارخون بالا (Hypertension) است و در ضمن دچار اختلال نعوظ (Erectile Dysfunction) نیز است، مصرف هر نوع دارو برای درمان اختلال نعوظ باید با اطلاع و مشورت پزشک باشد.

درمان فشارخون بالا همیشه با دارو نیست در بسیاری از موارد با تغییر در سبک زندگی، فشارخون طبیعی می شود، و بیمار نیز متحمل عوارض داروهای ضد فشارخون نخواهد بود، مثل موارد زیر:

• مصرف هر نوع تنباکو (سیگار، قلیان و غیره) را متوقف کنید
• رژیم غذائی سالم داشته باشید
• نمک مصرفی را کم کنید
• اضافه وزن خود را اصلاح کنید
• بطور مرتب ورزش نمائید

یکی از مشکلات با بیمارانیکه دارای فشارخون بالا هستند، عدم مصرف منظم داروهای ضد فشارخون بصورت منظم است كه آن معمولاً بعلت عوارض این داروها است. در یک بررسی در آمریکا مشخص شده است تا 77 درصد بیماران فشارخونی داروهای خود را بصورت منظم مصرف نمی کنند و عوارض خطیری نظیر خونریزی مغزی و سکته قلبی این بیماران را تهدید می کند. مصرف منظم داروهای ضد فشارخون ضروری است و هرگونه عارضه باید با پزشک معالج در میان گذاشته شود. داروهای ضد فشارخون جدید نه تنها اثر سوء بر عملکرد جنسی ندارند، بلکه در حقیقت عملکرد جنسی را نیز بهبود می بخشند مثل لوزارتان.

کانال تلگرام بیماریهای ارولوژی:

https://telegram.me/urologicaldiseasedrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص باروری و ناباروری:

https://t.me/nabarvaridrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص سلامت جنسی:

https://t.me/salamatjensidrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص زگیل تناسلی:

https://t.me/zegiltanasolidrsafarineiad

کانال تلگرام مخصوص ترانسها:

https://t.me/Iraniantransgender

کانال کاربرد لیزر اربیوم یاگ

https://t.me/erbyaglaserdrsafarinejad

کانال بیماریهای آمیزشی

https://t.me/stddrsafarinejad