در مردانیکه با ناباروری (Infertile men) مراجعه می کنند همیشه باید علل مهم ناباروری در مردان را مد نظر داشت. اکثراً توجه پزشک معطوف به ناباروری بیمار است و اگر دنبال علل ناباروری باشد حداکثر از نظر واریکوسل بیمار بررسی می شود. باید دانست چندین علت مهم ژنتیکی برای ناباروری در مردان وجود دارند که یکی از آنها سندرم کارتاجنر (Kartagener syndrome) است.

در این سندرم مرد بعلت فقدان حرکت اسپرمها نابارور می باشد. در این مردان ضمن اینکه 100 درصد اسپرمها فاقد حرکت هستند، آنها مبتلا به سینوزیت و عفونت ریه خواهند بود. در ضمن در 50 درصد موارد جای اعضاء داخلی بدن عوض می شود، یعنی مثلا قلب سمت راست (Situs Inversus) قرار می گیرد.

سندرم کارتاجنر (Kartagener syndrome) یک علت ناباروری ژنتیکی (Genetic) در مردان است. این بیماری نادر است و شیوع آن یک در 32000 نوزاد زنده می باشد. در بدن انسان پوشش مخاطی دستگاه تنفسی دارای تاژکها است که با حرکات مخصوص خود ترشحات ریه را به خارج از دستگاه تنفسی هدایت می کنند. علاوه از دستگاه تنفسی سایر قسمتهای بدن نیز دارای تاژک می باشند. در مردان وجود خود بخودی اسپرم دال بر باروری آنها نیست، بلکه اسپرم باید دارای حرکت سریع پیشرونده و رو به جلو باشد، این حرکت توسط دم اسپرم که شبیه تاژک است، انجام می شود. یک بیماری وجود دارد که در آن کلیه تاژکهای بدن کار خود را از دست می دهند. وقتی این تاژکها از کار افتادند ترشحات ریه ها خارج نمی شوند و این بیماران مبتلا به عفونتهای مکرر ریه می گردند. این تاژکها 22-7 بار در ثانیه حرکت کرده و ترشحات ریه را به ناحیه حلق می رانند. بعلت فقدان حرکت دم اسپرم این مردان نابارور بوده و 100 درصد اسپرم آنها فاقد حرکت خواهند بود. اگر این بیماری همراه با معکوس قرار گرفتن اعضاء داخل بدن (مثلا قلب سمت راست و کبد سمت جپ قرار می گیرد)، سینوزیت و برونشیکتازی باشد، به آن سندرم کارتاجنر یا Kartagener syndrome گفته می شود. این بیماری بنام سندرم تاژکهای بدون حرکت (Immotile Cilia Syndrome) نیز نامیده می شود. این یک بیماری ارثی است.

علائم و نشانه های این بیماری به قرار زیر هستند:

• عفونت دستگاه تنفسی مکرر
• سینوزیت
• برونشیت
• عفونت گوش میانی
• آسیب پیشرونده به دستگاه تنفسی و ایجاد برونشیکتازی
• ناباروری
• گاهاً کری

این یک بیماری ژنتیکی است که در آن ساختمان تاژکها اشکال دارد. در 38 درصد موارد جهش در دو ژن DNAI1 و DNAH5 وجود دارد.

خصوصیات مردان نابارور مبتلا به سندرم کارتاجنر به قرار زیر می باشند:

• سابقه عفونت ریه و سنوزیت
• اندازه بیضه ها طبیعی است.
• میزان هورمونهای جنسی خون طبیعی است.
• صد در صد اسپرمها فاقد حرکت هستند.

بررسیهای تشخیصی: برای تشخیص این بیماری از اقدامات زیر استفاده می شود:

• سی تی اسکن ریه و سینوسها
• تست ساخارین: این ماده را در داخل بینی قرار داده و سرعت حرکت آنرا توسط تاژکهای مخاط بینی می سنجند.
• اندازه گیری میزان NO در هوای بازدمی از راه ریه ها که کاهش پیدا می کند
• نمونه برداری از مخاط نای برای بررسی آزمایشگاهی تاژکها

درمان

درمان این بیماران شامل درمان عوارض ریوی، تنفسی و ناباروری است. برای عفونتهای ریوی داروهای لازم تجویز می شوند و گاهاً لازم است بیمار در بیمارستان بستری شود. درمان ناباروری این بیماران گاهاً با روشهای لقاح مصنوعی امکانپذیر است.

کانال تلگرام بیماریهای ارولوژی:

https://telegram.me/urologicaldiseasedrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص باروری و ناباروری:

https://t.me/nabarvaridrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص سلامت جنسی:

https://t.me/salamatjensidrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص زگیل تناسلی:

https://t.me/zegiltanasolidrsafarineiad

کانال تلگرام مخصوص ترانسها:

https://t.me/Iraniantransgender

کانال کاربرد لیزر اربیوم یاگ

https://t.me/erbyaglaserdrsafarinejad

کانال بیماریهای آمیزشی

https://t.me/stddrsafarinejad