آناتومی (Anatomy) اصطلاحی است که در علم پزشکی برای توصیف اعضاء مختلف بدن بکار می رود. اختلالات آناتومیک یعنی یک اختلال در ساختار عضو. مثلاً اگر یک فردی شش انگشت در دست داشته باشد می گویند دچار اختلال آناتومیک است و غیره. از نظر علم پزشکی آلت تناسلی در مردان می تواند اختلالات آناتومیک بسیار زیادی داشته باشد که بعضی از آنها می توانند منشاء اختلالات جنسی باشند که شدت آنها از خفیف تا شدید متفاوت است. اختلالات جنسی هم در زن و هم در مرد به دو دستۀ بزرگ روحی – روانی و جسمی طبقه بندی می شوند که هر کدام از آنها دارای انواع بسیار زیادی هستند. اختلالات جنسی ناشی از مشکلات آناتومیک جزو اختلالات جنسی جسمی محسوب می شوند، ولی گاهی استرس روانی ناشی از داشتن یک مشکل آناتومیک بیشتر از مشکلات جسمی است. بنابراین این بیماران اکثرا از اختلالات جنسی روحی – روانی و جسمی در رنج هستند.

مسئله مهم در این مردان تشخیص و درمان صحیح است.

شایعترین مشکلات آناتومیک که در مردان سبب اختلالات جنسی شده و با جراحی قابل اصلاح هستند به قرار زیر می باشند. در مورد هر کدام از آنها در مقالات جداگانه ای بطور مفصل توضیح داده شده است. در این مبحث فقط بطور مختصر جهت یاد آوری به آنها اشاره خواهد شد:

هیپوسپادیاس (Hypospadias) به معنی باز شدن سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود بر روی آلت تناسلی است. آن از موارد خفیف تا بسیار شدید متفاوت است. هر قدر سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود قرار گیرد، مشکل شدیدتر است. این مشکل معمولاً سبب اختلالات جنسی نمی شود، ولی هر قدر سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود باز شود، کجی آلت تناسلی بطرف پائین بیشتر است. در مواردیکه سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود در محل اتصال آلت تناسلی به کیسۀ بیضه قرار می گیرد، بعلت اینکه هنگام رابطۀ زناشوئی مایع منی بیرون می ریزد، مشکل باروری ایجاد می شود. در موارد شدید، گاهاً استرس روانی بسیار زیادی به فرد وارد می شود و این افراد از ازدواج خودداری می کنند. این بیماری با جراحی قابل اصلاح است. موارد شدید آن نیاز به اعمال جراحی متعدد و پیچیده دارد.

کجی آلت تناسلی (Penile curvature, Penile Chordee) یک بیماری نسبتاً شایع است و 10 درصد مردان درجاتی از آنرا دارند. این بیماری نیز از نوع بسیار خفیف (کجی 5 درجه)  تا بسیار شدید (کجی حدود 90 درجه) متفاوت است. تمام موارد کجی آلت تناسلی نیاز به جراحی ندارند. اگر کجی آلت تناسلی بیش از 30 درجه باشد، سبب مشکل در برقراری رابطۀ زناشوئی می شود. گاهاً بیمار حتی با درجات خفیف کجی آلت تناسلی نیز از نظر روانی دارای استرس شدید است. این بیماری با جراحی قابل اصلاح است.

آلت تناسلی پرده دار (Webbed Penis) به معنی وجود یک پرده ای است که قسمت تحتانی آلت تناسلی را به پوست کیسۀ بیضه متصل می کند. این بیماری نیز از نوع بسیار خفیف تا نوع بسیار شدید متفاوت است. در نوع خفیف این پرده یک سوم تحتانی آلت تناسلی را به پوست کیسۀ بیضه متصل می کند در نوع شدید تمام قسمت تحتانی آلت تناسلی به کیسۀ بیضه متصل است. این مشکل آناتومیک دارای دو عارضه عمده است. اول اینکه سبب کوتاهی آلت تناسلی می شود و دوم اینکه از برقراری رابطه واژینال کامل، جلوگیری می کند. آلت تناسلی پرده دار با جراحی قابل اصلاح است، منتهی اگر جراحی درست انجام نشود سبب جمع شدن کیسۀ بیضه و بد شکل شدن آن می شود.

چرخش آلت تناسلی (Penile Torsion) از نوع خفیف (10 درجه) تا نوع بسیار شدید (180 درجه) متفاوت است. آن بخودی خود سبب اختلال جنسی جسمی نمی شود ولی گاهاً بعلت داشتن ظاهر نامناسب بیمار دچار افسردگی و یا استرس روانی می گردد. این بیماری نیز با جراحی قابل اصلاح است. بهترین سن اصلاح قبل از شش سالگی است.

در حالت طبیعی آلت‌تناسلی در حالت نعوظ کامل باید با شکم زاویۀ 45 درجه داشته باشد.  مقادیر اندک در کم شدن یا زیاد شدن این زاویه شایع است و مشکل ساز هم نیستند، ولی وقتی این انحراف بیشتر می شود، سبب ایجاد مشکل شدید در برقراری رابطۀ زناشوئی می گردد. این انحراف زاویه ممکن است آنقدر شدید باشد که در حالت نعوظ آلت‌تناسلی به شکم یا به کیسۀ بیضه بچسبد. من زوجهائی داشتم که چند ماه و حتی چند سال از ازدواجشان گذشته بود ولی هنوز رابطۀ زناشوئی موفقیت آمیز نداشتند و مدتها بود که تحت درمانهای مختلف قرار گرفته بودند، پس از اخذ شرح حال و معاینه متوجه شدم که بعلت انحراف شدید در زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ، اصلاً دخول امکانپذیر نیست. با اصلاح جراحی، مشکل زوجها نیز حل شده و توانستند رابطۀ زناشوئی موفقیت آمیز  برقرار کنند،  از خصوصیات انحراف زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ این است که در هیچ موقعیت نزدیکی، اجازۀ دخول نمی دهد. این بیماری دارای دو نوع عمده است:

آن یک حالت از انحراف زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ است که در آن زاویۀ آلت‌تناسلی با شکم بیش از 150 درجه است و در حالت نعوظ آلت‌تناسلی در یک یا دو سانتی متری از پوست کیسۀ بیضه قرار می گیرد، و در حقیقت موقعیت آلت‌تناسلی در حالت نعوظ تفاوت چندانی با حالت شل آلت‌تناسلی ندارد.

این حالت بر عکس حالت قبلی است و زاویه آلت‌تناسلی در حالت نعوظ کمتر از 45 درجه می شود. گاهاً این زاویه در حدود 5 درجه است، یعنی آلت‌تناسلی در حالت نعوظ در فاصله 2-1 سانتی متری از شکم قرار می گیرد. در این بیماران دخول حتی با کمک دست نیز امکان پذیر نیست. بنده تعدادی بیمار داشتم که دارای این مشکل بودند و بعلت وارد کردن فشار به آلت‌تناسلی جهت نزدیکی، دچار شکستگی آلت‌تناسلی شده بودند. علت این مشکل کوتاه بودن رباط آویزان کننده آلت‌تناسلی است، هر قدر این رباط کوتاهتر باشد، سبب نزدیک تر شدن آلت‌تناسلی به بدن در حالت نعوظ می شود.