برخلاف تصور اکثر مردم، مردان نیز مثل زنان با افزایش سن یائسه می شوند. با افزایش سن مرد و ورود وی به دهۀ 50 و 60 زندگی کم‌کم عضلات لاغر می شوند، قدرت عضلانی کاهش پیدا می کند، استخوانها پوک می شوند، حافظه ضعیف می شود و موهای بدن شروع به ریزش می کنند و اکثر مردم این تغییرات را به حساب پیری می گذارند، در صورتیکه علت تغییرات فوق کاهش سطح هورمونهای مردانه است.

کاهش سطح هورمونهای مردانه در هر سنی امکان پذیر است. در مردان جوان هر گونه اختلال در عملکرد بیضه ها می توانند سبب کاهش سطح هورمونهای مردانه شوند، که به آن کم کاری غدد جنسی گفته می شود. مواجهه با مواد سمّی، مصرف بعضی از داروها، در آوردن بیضه ها به هر علت و دهها دلیل دیگر می توانند سبب کم کاری غدد جنسی در مردان شوند. با افزایش سن در مردان کم‌کم بیضه ها تحلیل رفته و از قدرت تولید اسپرم و هورمونهای مردانه در آنها کاسته می شود، این کاهش روند طبیعی زندگی و به آن در اصطلاح یائسگی مردانه یا آندروپوز (Andropause) گفته می شود که معادل منوپوز یا یائسگی در زنان می باشد. در جامعۀ ما هر موقع صحبت از یائسگی می شود، همه نگاهها معطوف به خانمها است، در صورتیکه مردان نیز مثل زنان یائسه می شوند. یائسگی کیفیت زندگی مردان را بشدت تحت تأثیر قرار می دهد. شایعترین علت شکستگی سر استخوان ران در مردان مسن پوکی استخوان بعلت یائسگی است. با افزایش جمعیت مردان مسن در کرۀ زمین، موضوع سلامت مردان و زنان مسن آنقدر اهمیت پیدا کرده است که تخصصی در علم پزشکی بنام متخصص بیماریهای سالمندان یا Geriatric Medicine ایجاد شده است. بدون توجه به سلامت این قشر از جامعه، نیروهای عظیمی به هدر رفته، خانواده ها دچار تزلزل شده و سیستم بهداشتی درمانی باید متحمل هزینه های زیاد برای درمان عوارض یائسگی گردد.

اگر یائسگی در مردان به موقع تشخیص و درمان مناسب شود، در بهبود کیفیت زندگی مردان، عملکرد جنسی آنها و پیشگیری از عوارض آن، مثل پوکی استخوان خیلی مؤثر است. بعد از دهۀ سوم زندگی هر سال حدود 10 درصد از میزان سطح تستوسترون خون کاسته می شود. تفاوت عمدۀ یائسگی در مردان با یائسگی در زنان این است که یائسگی در زنان خیلی پر سر و صدا است، بصورت سریع ایجاد می شود و دارای علائم مخصوص بخود مثل گر گرفتگی است. ولی در مردان شروع یائسگی بتدریج است و معمولاً علائم اختصاصی ندارد و یک ظن قوی و پزشک خبره برای تشخیص آن لازم است. حدود 30 درصد مردان در دهۀ پنجم زندگی بعلت کمبود سطح تستوسترون خون علائم یائسگی را تجربه می کنند. اگر یائسگی در مردان بصورت مناسب درمان نشود سبب عوارض خطیر مثل پوکی استخوان و شکستگی می شود.

علل یائسگی در مردان

• هورمونهای جنسی در خون به یک گلوبولین می چسبند که به آن گلوبولین متصل کنندۀ هورمونهای جنسی گفته می شود و هورمونی به درد بدن می خورد که آزاد باشد. با افزایش سن میزان هورمون گلوبولین متصل کننده هورمونهای جنسی افزایش پیدا کرده و میزان سطح تستوسترون آزاد خون کاهش پیدا می کند و بدن مواجه با کمبود تستوسترون می شود.
• کاهش میزان تولید تستوسترون توسط بیضه ها

علائم یائسگی مردانه به قرار زیر هستند:

• کاهش میل جنسی
• نا توانی جنسی
• کاهش انرژی
• افسردگی
• تغییر خلق و افزایش تحریک پذیری
• کاهش تودۀ عضلات
• کاهش قدرت عضلانی
• افزایش چربی بدن
• اختلال خواب
• ضعف حافظه

عوارض یائسگی در مردان به قرار زیر است:

• افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی: در مردانیکه دچار کمبود هورمونهای مردانه می شوند خطر گرفتگی عروق کرونر قلب بیشتر است.
• پوکی استخوان: شما لابد شنیده اید که فلان پیرمرد در حالت ایستاده روی زمین می خورد و دچار شکستگی استخوان می شود، علت آن پوکی استخوان است.
• ضعف قدرت عضلانی: چون در مردان مسن عضلات هم لاغر شده و هم قدرت آنها کاهش می یابد، با مختصر هل دادن و عدم تعادل زمین خورده و دچار شکستگی استخوان می شوند. بنده روزی سوار اتوبوس شده بودم، مرد حدود 65 ساله در وسط اتوبوس ایستاده و از میله عمودی گرفته بود، راننده ناگهان ترمز زد، مرد تعادلش بهم خورد و افتاد کف اتوبوس و متأسفانه استخوان ران وی شکست، بنابراین در این مردان شکستگی به راحتی اتفاق می افتد.

چگونه یائسگی در مردان تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص کاهش سطح تستوسترون خون نیاز به آزمایشات دقیق است. صرف کاهش میزان تستوسترون خون دلیل بر وجود یائسگی نیست، نیاز به آزمایشات تخصصی در یک مرکز معتبر است.

درمان یائسگی در مردان

تجویز هورمونهای مردانه مثل تستوسترون مثل شمشیر دو لبه است و اگر بدقت تجویز نشود سبب عوارض ناخواسته می شود. انواع مختلف فراورده های تستوسترون وجود دارند ولی هر نوع فراورده مختص بیماران بخصوص است و در درمان مردان مسن فراورده های خاصی از تستوسترون باید تجویز شوند، فقط این را باید بگویم که مردان مسن به هیچ وجه نباید از فراورده های تزریقی تستوسترون استفاده بکنند.

کانال تلگرام بیماریهای ارولوژی:

https://telegram.me/urologicaldiseasedrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص باروری و ناباروری:

https://t.me/nabarvaridrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص سلامت جنسی:

https://t.me/salamatjensidrsafarinejad

کانال تلگرام مخصوص زگیل تناسلی:

https://t.me/zegiltanasolidrsafarineiad

کانال تلگرام مخصوص ترانسها:

https://t.me/Iraniantransgender

کانال کاربرد لیزر اربیوم یاگ

https://t.me/erbyaglaserdrsafarinejad

کانال بیماریهای­آمیزشی

https://t.me/stddrsafarinejad